Dag 05 Naar Erzurum

Vandaag vooral een reisdag. We vertrekken om 8 uur, bezoeken het Sumela klooster, met daarna een lunchstop en daarna nog een cappuccino-stop met gebak in een gezellig, een soort grandcafé in Bayburt. Aankomst in Erzurum ca 17:30 uur. Het Sumela klooster is een imposante, tegen de rotswand aangedrukt klooster. Het klooster is een soort vogelnestje op 1200 meter hoogte. Om het klooster te bereiken wordt je eerst in een busje vervoerd en vervolgens begint de klimwandeling. Aan de rotswand lijkt een bergbeklimmer uit te rusten bij het net dat daar is gespannen. Het blijkt een pop te zijn, er zijn er meerdere, als herinnering aan de actie met waarschijnlijk buitenlandse steun om de rotswand te beschermen. Het klooster doet me ook denken aan de Himalaya kloosters van onze auto kloostertocht in Ladakh met John, Tilly en Dorjee. Die kloosters waren in gebruik en zo maakten we mede door Dorjee (zoon van een gevluchte Tibetaanse) wat van het kloosterleven mee.  Indrukwekkend van de deels in de rotsen uitgehakte Sumela kloosterkerk zijn de talloze fresco's met Bijbelse taferelen, een soort stripverhaal voor analfabeten, zoals  Adam en Eva in het paradijs. 

We verblijven in een luxe hotel. Vanavond gaan we met een kleine groep uiteten in een een etnografisch museum annex restaurant, dat bij Lonely Planet hoog staat aangeschreven. (Benno heeft gisteren vissoep gegeten en dat is hem niet goed bekomen. Gaande de rit knapte hij wel op. En, Doenja is vandaag met buikpijn opgestaan en heeft nog moeten overgeven. Klaas en zij zijn ook naar een visrestaurant gegaan. Geen idee of er een causaal verband is. Vis wordt hier iig in restaurants amper gegeten. Vreemd maar waar, want Trabzon is een havenstad, dan verwacht je daar ook visserij bij. Gelukkig gaat met Doenja ook weer wat beter.) Klaas gaat toch mee. We gaan nu met z'n vijven naar restaurant Erzururm Evleri. Je waant je 100 jaar terug. Je kunt er in nissen op zachte tapijten op je knieën eten. Het doet allemaal heel oosters aan. Van meerdere Erzurum huizen is een gigantisch groot restaurant geknoopt/gebouwd. Er is ook een grote zaal met kleinere zalen en een houtkachel. Osman had voor ons geregeld dat we aan een tafel konden zitten. In de grotere zaal speelt een bandje met 3 muzikanten van wie er een de saz bespeelt, de Turkse gitaar. Er zijn veel gezinnen. We bestellen een soort mixed menu, zodat je van alles kunt proeven. Zoals bij Osman Armenië een lastig woord is, zo is in alle gezelligheid als ons gesprek ietsjes breder wordt dan de reis zelf er minder samen. Klaas is een aardige reisgenoot. Hij zit nergens mee want de mensheid vindt wel een oplossing voor alles en zo is het altijd gegaan. En de overheid moet het oplossen. We laten het erbij. Van mij mag hij zo denken. Hij is positiever over hoe eea zich ontwikkelt. Gelukkig heb ik Klaas en Doenja in het persoonlijke kunnen waarderen en hebben we met z'n drieën al best wat gedeeld. En dat is mooi. Na het afrekenen ga ik nog even kijken naar het bandje. 6,7 jonge mannen gaan de dansvloer op. Ze dansen pink aan pink in een rij. Een van de dansers leidt. Ik besluit om me aan te sluiten en mee te doen. Ik probeer hun passen te volgen en ik word daarbij geholpen. Om het soepeler te laten verlopen word ik in de rij opgenomen naast de leidende danser. Irene en Ans besluiten ook om mee te doen. Het is even de vraag of dit kan. Een vrouw uit het publiek komt Irene en Ans helpen. Er volgen meer vrouwen en zo ontstaan er twee rijen. Een mooie afsluiting van een intensieve dag.

Wat weetjes van vandaag en gisteren. In mijn hotelkamer stond op een sticker aan het plafond de richting naar Mekka aangegeven. De Rode Maan is de tegenhanger van het Rode Kruis.

Rijden door rood kost 400 TL (zeg 24 euro). Het minimumloon (o.a. voor chauffeurs) ligt rond 3500-4000 TL. Benzine kost ca 27 TL. Een pakje sigaretten (Osman rookt) is afgelopen week gestegen van 27,5 TL naar 30. In alle wc's moet je gebruikt wc-papier in een afvalbak deponeren. Ook al zien de hotels er luxe uit. Hun rioleringssysteem is er niet op toegerust. Waar we ook rijden: er wordt enorm veel gebouwd, overal verschijnen appartementengebouw, vaak identiek, een soort woonkazernes, enorm lelijk, maar blijkbaar hard nodig. In Egypte werd voortdurend getoeterd tijdens het autorijden in de stad, hier niet. Ik ben onderweg nog niet een gebutste auto tegengekomen (ze zullen er ongetwijfeld zijn) en als je ziet hoe onze chauffeur moet manoeuvreren om de bus te parkeren, houd je hart vast. Maar dat is niet nodig. Hij rijdt super en met veel gemak.